Ikona jest jedną z najbardziej charakterystycznych tradycji chrześcijańskiego Wschodu, coraz bardziej popularna również w Polsce. Symbolika ikon przekazuje prawdy ewangeliczne i ważne wartości duchowe za pomocą środków artystycznych. Ikona jest malowaną Ewangelią. To modlitwa, która staje się widzialna. Jest to wgląd w świat duchowy, który za pomocą symboliki ukazuje głębię wiary i świętości
Skąd ten charakterystyczny styl?
Nie trudno zauważyć, że świat ikon charakteryzuje się wyjątkowym stylem. Nie warto jednak ulec złudzeniu, jakoby maniera stylu ikonograficznego była przypadkowym wynikiem braku umiejętności malowania realistycznego pisarzy ikon. Okazuje się bowiem, że za tym, co na ikonie jest „dziwne” i odbiegające od realizmu kryje się głęboka symbolika. Nie należy jednak zakładać, że istnieje jeden ikonograficzny styl. Jakkolwiek z pozoru ikony różnych szkół i okresów historycznych posiadają wspólne elementy, wnikliwy obserwator dostrzeże jednak różnice regionalne lub wyróżniające danego artystę.
Wedle tradycji pierwszym pisarzem ikon był… św. Łukasz Ewangelista! Miał on wykonać pierwszą ikonę Matki Boskiej. Sam bywa uwieczniany na ikonach właśnie podczas czynności malowania. Pierwsze ikony powstawały więc na Bliskim Wschodzie, na styku kultur hellenistycznej, rzymskiej, syryjskiej i egipskiej. Echa tych kultur przetrwały w tradycji pisania ikon.
Symbolika ikon
Każdy szczegół na ikonie jest wypełniony głębokim znaczeniem – kolor, gesty rąk, określone przedmioty, cała kompozycja, a nawet perspektywa. Ikona ukazuje świętego lub wydarzenie biblijne, które jest przemienione, ukazane z boskiej perspektywy – dlatego z reguły postacie nie poruszają się, emanuje z nich spokój, cisza. Ich spojrzenia wypełnione są łagodnością. Małe usta przypominają o powściągliwości w mowie.
Ikony przypominają ludziom naszych czasów, że oprócz obecnego świata istnieje inny świat, do którego możemy wejść tylko dzięki nawróceniu, ciężkiej pracy i wysiłkowi, wielu modlitwom i częstej Komunii św.
Ikony domowe
Dziś ikony kojarzą się przede wszystkim z prawosławnymi cerkwiami. Nie są jednak całkowicie obce zachodniej tradycji chrześcijańskiej. Katolickie Kościoły Wschodu również wypełniają swoje świątynie ikonami. Jednakże tradycja ta dosięga również domów chrześcijan. Ikony są bowiem ważną częścią domowego ołtarza przypominając o naszym powołaniu do świętości. Pomagają skupić się na modlitwie.
Odkryj kolekcję greckich ikon w sklepiku Dzisiaj w Betlejem
